Yarı Otomatik Şanzıman Nedir? Kullanılırken Nelere Dikkat Edilir?

Motorda oluşan gücü lastiklere aktarılması için şanzıman sistemi kullanılıyor. Genelde manuel ve otomatik olarak bilinen iki tür bulunuyor. Ancak bunun gerçekleşmesi için üçüncü bir şanzıman tipi de vardır. Bu yarı otomatik şanzıman olarak bilinmektedir. Buna kısaca otomatik hale getirilmiş manuel şanzıman demek de mümkündür. Buna ayrıca F1 şanzımanı adı verilmektedir. Bunun çalışma prensibi nedir, nasıl çalışmaktadır en çok merak edilen noktalardan birisidir.

Yarı Otomatik Şanzıman Nedir?

Yarı otomatik şanzıman kısaca manuel ve otomatik şanzımanın birleşmesiyle ortaya çıkan bir yapıdır. Bu sisteme ilgi gün geçtikçe artmaktadır. Çift kavramalı şanzımanın olduğu araçlarda çok sık rastlanmamaktadır. Bu sistemin amacı aracın vites değiştirmesi sırasında debriyaj sistemine ihtiyaç duymamasıdır.

Vitesi değiştirmek için devir saatine bakmak yeterlidir. Bu sistemin çalışması için debriyaj sistemi tamamen devreden çıkarılıyor. Bunun yerine motorun içerisinde birçok boru, kablo ve sensör yer alıyor. Bu da aracın ne zaman vites değiştirilmesi gerektiğini belirliyor. Kısaca bu şekilde anlatabilsek de çalışma prensibi çok karışıktır. Doğru şekilde olması bu nedenle kritik öneme sahiptir.

Yarı Otomatik Şanzıman Nasıl Çalışır?

Yatı otomatik şanzıman sisteminin de çalışma amacı diğer şanzıman tiplerinde olduğu gibi bir amaca hizmet ediyor. Motorda oluşan kinetik enerjiyi giriş mili üzerinden aracın lastiklerine aktarılıyor. Bu sisteminde tek bir kavrama parçası bulunuyor. Manuel sistemlerde debriyaj sistemi bunu yaparken, tam otomatik araçlarda elektronik kontrol ünitesi bu işlemin yapılmasını sağlıyor.

Yarı otomatik şanzıman sistemlerinde debriyaj pedalının yaptığı işlemi vites motorları yapıyor. Kavrama, bırakma gibi işlemlerin gerçekleşmesi için pedala basmak gerekmiyor. Bunu özel olarak tasarlanan bir sistem sizin adınıza gerçekleştiriyor. Genelde ana ekran üzerinde vitesin büyütülmesi veya küçültülmesi işlemi çıkacaktır. Bu şanzımanın çok fazla zorlanmadan kullanılması için küçük bir ipucudur.

Genelde sürücüler bu tür araçlarda yüksek devirlere çıkmak ve araçtan maksimum performansı almak için vites geçişini çok geç yapıyor. Bu da yarı otomatik şanzımanlara zarar veriyor.

Yarı Otomatik ve Tam Otomatik Şanzıman Arasında ki Farklar

Tam otomatik ve yarı otomatik şanzıman arasında çok ciddi farklar bulunmuyor. Ancak temel olarak bazı farklar dikkat çekiyor.

• Tam otomatik şanzıman tiplerinde “PRND” dizilimi varken, yarı otomatik araçlarda N-R-A düzeni bulunuyor.
• Tam otomatik araçlar sürücüden bir komut almadan devire göre vites değişimi yapıyor. Yatı otomatik araçlarda bunu sürücünün yapması isteniyor. Bu durum da beraberinde hafif bir titreme oluşmasına neden oluyor.
• Tam otomatik araçlarda baskı balata sistemi bulunmazken, yarı otomatik araçlarda bu sistem bulunabiliyor.
• Yarı otomatik araçlarda özellikle yokuşlarda geriye kaçma çok az olsa da yaşanabiliyor. Yokuş kalkış desteği olan araçlarda bu sorun neredeyse ortadan kaldırılmayı başarıldı. Otomatik viteslerdeyse bu durum hiç söz konusu değildir.