Engelli bireylerin ülkemiz sınırları içerisinde rahatça hareket etmesine yardımcı olmak, onların dışlanmış birer insan gibi durmasını engellemek için birçok özel kanun bulunuyor. Bunların arasında en çok bilinenlerin engelli bireylerin uygun fiyatlar ile araç alımı yapabilmesi gerekiyor.
Sıfır araçların üzerinde bildiğiniz gibi ÖTV yükü bulunuyor. Ülkemizde bulunan ÖTV kanunu ile engelli insanların bu vergiyi ödemeden araç alımına imkan tanınıyor. Bunun için belirlenmiş engelli raporunda minimum %40 engelli yazıyor olması gerekiyor.
Bu konuda resmi bir şekilde çıkmış kanun bulunuyor. Ancak engel derecesine göre indirim miktarı değişiyor. %40 ile %89 arasında engel derecesine sahip olan bir bireyin alacağı sıfır araçta uygulanacak olan ÖTV indirim değeri %26,3 olarak belirlenmiştir. Sizlerde buna uygun bir şekilde hareket edebilirsiniz.
Eğer engel değeri %90’ın üzerinde olursa ÖTV vergisinden tamamen muaf ediliyor. Tabi bundan yararlanırken belirlenen sıfır araçların dışına çıkmanıza izin verilmiyor. Çok lüks bir araç almanız mümkün olmuyor. Ancak ortalama bir sedan, HB veya SUV araç alımı yapabilirsiniz.
Engelli Bireyler Hangi Araçları Alabilir?
Ülkemizde yapılan yasalara göre ÖTV indiriminden yararlanmak için en az %40 engelli raporuna sahip olmanız gerekiyor. Bunun devamında olan dereceler %90’ın üzerine çıktığı zaman ciddi bir indirimden yararlanmak mümkün kılınıyor. Bununla birlikte belirli araçların dışında satın alım yapılmasına izin verilmiyor.
Engelli bir birey maksimum markalar tarafından sunulan 1.6 motorlu araçların dışında ve altında araç satın alımı yapamıyor. Örneğin VW markası tarafından sunulan 2.0 TDI bir aracı almalarına izin verilmiyor. Sadece o markanın sunmuş olduğu 1.6 motorlu araçları satın almak gerekiyor. Ayrıca 40-89 derecelere sahip olan bireyler H sınıfı ehliyete sahip olması gerekiyor.
Engelli araçlar sadece engelli bireyin üzerine veya %90’ın üzerinde olursa o bireyin velisi olan kişinin üzerine kayıtlı olmaktadır. Bu kişiler haricinde o araçları kimsenin kullanmasına izin verilmemektedir ve tespit edilirse çok ciddi bir cezai işlem uygulanıyor.
Engelli Araç Hesaplama Nasıl Yapılır?
Engelli bir birey olarak araç almadan önce mutlaka hesap yaparsınız. Bu konuda net bir bilgi ve açıklama bulunuyor. Buradan dikkat edilecek birçok nokta var. ÖTV indirimi olarak bilinse de sıfır araçlar üzerinde KDV yapısı da bulunduğu için bunların çıkarılması gerekiyor ve işlem onun ardından yapılmalıdır. 500 bin TL değerinde sıfır bir araç alacaklar için indirim miktarının nasıl olacağını birlikte hesaplayalım.
- İlk olarak satış fiyatı üzerinden %18 KDV düşümü yapılmalıdır. (500.000/1,18 = 423.000 TL)
- Bu aracın KDV’siz fiyatıdır. Bunun ardından araç üzerinden %80 ÖTV indirimi de yapılmalıdır. (423.000/1.80= 235.000 TL) aracın ÖTV’siz fiyatı olacaktır.
- Bu rakam size aracın vergiler olmadan fabrika çıkış fiyatını verecektir. Bu rakamın üzerinde %18 KDV tekrar eklenmelidir. 235.000*1.18= 277.300 TL olacaktır.
500 bin TL değerinde ki bir sıfır aracı vergi indirimi yapıldıktan sonra bu rakam size %100 ÖTV indiriminden yararlandığınızda size aracın kaç TL’ye alacağınızı hesaplamanıza yardımcı olacaktır. 223 bin TL indirim sayesinde 277.000 TL’ye almanız mümkün olacaktır.
Engelli araç indirimi sadece bir sefere mahsus 5 yıl içerisinde uygulanan bir hizmettir. Bunun dışında bu süre boyunca sizden MTV istisnası indirimi de alınıyor. %90 altında belgesi olanlar özel tertibata sahip bir belge ile araç alabilirken, %90 ve üzerinde olan bireylerse engel durumuna göre belirli bir raporla ve vasi tayin edilerek araç sahibi olabiliyor.
Engelli Araç Alımı Şartları Nelerdir?
Engelli bireyin sıfır araç alımı yapabilmesi için kanunun gerektirdiği şartları sağlaması gerekiyor. Ancak onun ardından araç alımı yapmasına izin veriliyor. ÖTV kanununda yer alan 7/2 maddesine göre kişinin engel derecesi yeterli olduktan sonra dahi belirli şartları sağlanması gerekiyor. Eğer etrafınızda bu şekilde bir birey varsa mutlaka dikkat etmeniz gereken noktalar olduğunu unutmamalısınız. Aşağıda ki maddelere uygun olanlar bu hizmetten yararlanma şansına sahip oluyor.
- ÖTV indiriminden yararlanacak kişilerin öncelikle TC vatandaşı olması ve aynı zamanda 18 yaşından büyük olmaları gerekiyor.
- Alınacak engelli raporunun genel geçer bir yerden değil sadece tam teşekküllü bir devlet hastanesinden alınması gerekiyor.
- Engel derecesi %90’ın üzerinde olan bireylerin ehliyet şartı bulunmuyor. Ancak vasi tayin edilecek olan kişinin ehliyeti olması gerekiyor.
- Engel derecesi %40 ile %89 arasında olan bireylerin tarihe göre belirli ehliyetlere sahip olması gerekiyor. 1 Ocak 2016 tarihinden önce ehliyet alanları H sınıfı belgeye sahip olması istenirken, bu tarihten sonra ehliyet alanların B sınıfı sürücü belgesine ve üzerinde engelli ibaresi bulunması yeterli oluyor.
- 2022 yılı itibariyle alınacak aracın tüm vergiler dahil satış fiyatının 303,200 TL’nin altında olması gerekiyor.
- Bu şekilde araç alındıktan sonra 5 yıl boyunca başka bir kişinin kullanılmasına izin verilmediği de unutulmamalıdır.
Engelli Araç Alımı İçin Gerekli Evraklar
Engelli bireyin ÖTV indiriminden yararlanması için bazı evrakları sağlaması gerekiyor. Bu evrakların eksiksiz olması çok önemlidir. Bunun için belirlenmiş standart durumlar bulunuyor.
Raporun mutlaka tam teşekküllü bir devlet hastanesinden verilmesi gerekiyor. Bu rapor üzerinde mutlaka engelli bireyin engel derecesi özel olarak yazılmalıdır.
Aracı kullanacak kişinin rapor durumuna göre H sınıfı veya B sınıfı sürücü belgesine sahip olması gerekiyor. Bunun dışında araç alımına izin verilmiyor. Bunların dışında Gelir İdaresi Başkanlığından veya İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden alınacak olan ÖTV ödeme belgesi mutlaka olmalıdır.
Tüm bu belgeler tamamlandığından engelli bir bireyin ÖTV indiriminden yukarıda ki hesaplama yapılarak ÖTV indirimi uygulanan aracı satın alması mümkün oluyor. Bu konu çok yakından takip edildiği ve buranın bir çeşit gelir kapısına dönüşmemesi için dikkatli bir şekilde işlem yapılmasına özen gösterildiğini hatırlatmak gerekiyor.
